Er zijn redelijk wat eigentijdse geuren die ik lekker vind ruiken. Tussen de, het lijkt wel, duizenden parfums die de markt bestormen, zit soms nog een unieke creatie. Toch bekruipt me het gevoel dat van deze "duizenden" nieuwe creaties er maar weinig echt vernieuwend zijn. Ik was laatst in een grote stad om te gaan winkelen met mijn dochter en waar ik ook ging, ik ontkwam maar niet aan een aantal dezelfde geuren. Oud, karamel en koffie, jasmijn en tuberoos en vooral heel erg veel Ambroxan en Evernyl, deze laatste is de bekende ziekenhuis/pleister component die o.a. bekend is geworden door Baccarat Rouge 540. Alhoewel ik heel goed begrijp dat bepaalde geuren nou eenmaal heel erg in de mode zijn en er dus ook heel veel mensen gebruik van maken, bekruipt me toch het gevoel dat deze mensen allemaal denken heel erg uniek te zijn met hun parfum terwijl het tegenovergestelde eigenlijk de waarheid is.
Toen ik jonger was, was dat toch echt heel erg anders. Sowieso werden er veel minder parfums op de markt gebracht, maar mensen kochten vaak ook een geur die voor hun gevoel perfect bij hen paste, in plaats van een geur die nou eenmaal iedereen droeg. In een grote groep meiden/vrouwen, droegen niet veel mensen dezelfde geur. Natuurlijk werd er ook toen al reclame gemaakt voor grote parfumlanceringen en had elke tijdsperiode wel zijn eigen kenmerkende geur die vaker voorkwam dan andere geuren en dus ook vaker op straat te "bespeuren" was.
Wat ik zo leuk vind aan bepaalde vintage parfums is de timeframe die ze met zich meebrengen. Zoals de titel al zegt sommige geuren behoren echt tot een tijdcapsule. Als je het parfum ruikt, brengt het niet alleen bepaalde emoties met zich mee, maar zeer zeker ook een herinnering aan een bepaalde tijd en dan met name een herinnering aan het tijdsbeeld, wat speelde er zich af in de wereld, welke mode droegen we, welke muziek was populair en wat deden we in die tijd.
Er zijn heel veel parfums die voor mijn gevoel een tijdperk met zich meebrengen, maar sommige zijn wel heel kenmerkend voor een bepaalde tijd. Neem nou Thierry Mugler's Angel, love it or hate it, maar het zal altijd de allereerste parfum zijn die een vernieuwend flesdesign met zich meebracht en het allereerste totale gourmandparfum. Het was een eyeopener zoals de hele jaren 90 een eyeopener waren. We leefden op de rand van oud en nieuw, goed en slecht. We leefden vrij, want alhoewel de digitale wereld in opkomst was, waren we nog behoorlijk vrij van alle digitale technieken. We waren sowieso vrij en luidruchtig, we rookten en dronken en we gingen naar alle underground dancefeesten die er maar bestonden. Angel is precies dat, luidruchtig en aanwezig, vol leven. Als je Angel ruikt, ruik je gewoon de jaren 90.
Of Yves Saint Laurent's Opium maar te noemen, je ruikt letterlijk een soort bazaar. Amber, patchoeli, hars, wierook, sandelhout en de naam spreekt letterlijk boekdelen. Het is een typische jaren 70 geur. Als ik het ruik, zie ik de strijd naar vrijheid voor me, hippies, festivals, wiet en protestacties. Dit parfum is regelrecht het tegenovergestelde van alle lieflijke bloemrijke parfums die in de jaren ervoor aan vrouwen werden toebedeeld. Ruw, bedwelmend en protesterend. Alhoewel het nu vaak door "sjieke dames" wordt gedragen, heb ik toch echt een heel ander beeld in mijn hoofd, maar ik denk dan maar dat deze dames ook ooit jong zijn geweest.
De jaren 80 heeft ook zulke geweldige parfums voortgebracht. De bekende jaren 80, van de kleuren, de schoudervullingen en van kapsels "bigger than life itself". De parfums in die tijd waren vaak ook schreeuwerig en zoet, maar vaak in de richting perziksiroop zoet. Ik vond dit vaak toch in contrast staan met de mode van die tijd. Enerzijds schreeuwerig, maar anderzijds ook weer enigszins architectonisch. Als ik dan parfums moest kiezen die deze tijd als contrasten belichamen dan zijn dat toch Boucheron Femme en Giorgio Beverly Hills tegenover Montana's Parfum de Peau. Boucheron Femme en Giorgio Beverly Hills belichamen perfect de met haarspray bedekte getoupeerde kapsels, gekleurde kleding met alles erop en eraan, van kettingen tot oorbellen, broches, handschoentjes en hoedjes. Beiden parfums zijn geel gekleurd, alsof ze de uitbundigheid al willen uitstralen en zijn beiden orientaal floraal met een uitbundige tuberoos noot erin. Dik, veel en geweldig. Anderzijds zag je ook veel mode met een zekere architectonische stijl, zeker ook Thierry Mugler, maar heel erg bekend in die tijd was ook Claude Montana. Zijn ontwerpen waren heel kenmerkend voor de jaren 80 inclusief grote schoudervullingen, maar vaak veel strakker en meer architectonisch van aard. Zijn eerste parfum Parfum de Peau is hier echt een weerspiegeling van. Een heel geavanceerd flesontwerp met een floraal lederparfum erin. Nog steeds luidruchtig, maar al veel meer androgyn ( en misschien zelfs "dirty") te noemen dan de meeste parfums in die tijd.
Als we het dan toch over androgyn hebben. Richting eind jaren 90 komt er een shift, de wereld begint al te veranderen, digitalisering is meer in opkomst. De verschillen tussen de seksen begint al te vervagen en hiermee komen ook de meer androgyne parfums op de markt. De voorlopers van onze huidige "Ambroxan" geuren. CK One is natuurlijk het meest bekende en unieke voorbeeld, gevolgd door Calvin Klein's Escape en Issey Miyake's L'Eau D'Issey. Ze kwamen al eerder in de jaren 90 op de markt, maar werden pas echt populair aan het einde van de jaren 90 en in de jaren 2000. Hetzelfde geldt voor Calvin Klein's Eternity, die naar mijn mening de toon heeft gezet voor de opkomst van de zogenaamde fruitchouli's in de jaren 2000 en daarna.
Voor mijn gevoel deed de fruitchouli zijn intrede in het begin van de jaren 2000, denk aan Coco Mademoiselle, Miss Dior, Flowerbomb. Deze hele eerste periode vanaf 2000 is een soort van aparte transitie periode in mijn herinnering. Ik denk aan reality tv-series, Paris Hilton, R&B en Hip Hop, Uggs, de opkomst van Topshop, Primark en Forever 21, skinny jeans, dvd's en nog heel veel dingen meer. Het lijkt ook alsof deze fase niet echt specifieke kenmerken heeft en veel langer heeft geduurd dan sommige andere periodes. Misschien is het ook wel zo dat mensen gewoon leefden en niet specifiek een bepaalde stroming naleefden. En zo leek ook aan de fruitchouli geen einde te komen totdat Maison Francis Kurkdjian in 2015 met de bekende Baccarat 540 rouge kwam. Een parfum gedomineerd door Evernyl, wat als kenmerk heeft een soort van ziekenhuis- of pleister achtige geur met zich mee te brengen.
Baccarat Rouge was niet direct zo ontzettend populair. Ik denk dat het pas een paar jaar later plaats vond. Men moest eerst wennen aan de overstap van fruitig patchouli naar iets wat bijna medicinaal overkomt. Nadat de geur echter aan populariteit begon te winnen, was er echter geen houden meer aan. Juist het anders zijn van dit parfum, zijn uniekheid, trok denk ik veel mensen aan. We begeven ons namelijk in een tijdperk waarin mensen heel erg graag uniek willen zijn of denken te zijn. Mensen spenderen heel erg veel tijd op social media en hun gedrag wordt behoorlijk bepaald door influencers. Hip zijn is alles volgen op social media en vaak wordt wat gezien wordt ook gekopieerd. Er is een hele stroming gaande op het gebied van genderneutraliteit, gezond leven en uniek zijn. Naar mijn idee wordt hierdoor juist een beetje uniekheid en eigen identiteit afgenomen en wordt er meer een totaalbeeld gecreëerd. Mensen ogen ( en in dit geval ruiken) juist allemaal hetzelfde. Maar misschien past hier een Baccarat Rouge of een Xerjoff Lira heel erg goed bij. Beide prachtige geuren, maar zonder een specifieke identiteit. Of als je het anders bekijkt, misschien juist met een hele sterke identiteit, die van samenkomen en één zijn, overal.
Maar goed, vintage betekent dus niet altijd oud, achterhaald en muffig. Sommige bekende parfums zijn nog altijd verkrijgbaar en nog steeds heel populair, maar kunnen dus wel echt (bijna) vintage genoemd worden. Iets wat vintage is, betekent namelijk dat het 25 jaar of ouder is. Flowerbomb is inmiddels 20 jaar oud en Chanel's Coco Mademoiselle is alweer 24 jaar geleden op de markt gebracht. Ook Thierry Mugler's Angel is nog steeds populair en werd maar liefst 33 jaar geleden uitgebracht. Maar stiekem wordt Baccarat Rouge dit jaar ook al 10 jaar oud, dus wie weet gaat er over 15 jaar al iemand op zoek naar een vintage Baccarat Rouge 540 om zo nog eens die tijd van vroeger te herleven...middels een echte tijdcapsule...
Judith
Founder